W dniu 20 maja 2020 r. w Parlamencie Europejskim odbyło się posiedzenie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi (AGRI) Parlamentu Europejskiego. Agenda zawierała dwa główne punkty:
-
zmianę rozporządzenia (UE) nr 1305/2013 w odniesieniu do wyjątkowych środków nadzwyczajnego okresowego wsparcia z EFFROW w odpowiedzi na pandemię COVID-19,
-
równoważność przeprowadzanych na Ukrainie inspekcji polowych upraw nasiennych zbożowych roślin uprawnych i równoważność materiału siewnego roślin zbożowych wyprodukowanego na Ukrainie.
W ramach pierwszego punktu omówiono możliwość, którą Komisja Europejska wprowadzi w rozporządzeniu nr 1305/2013, pozwalającą państwom członkowskim na przeznaczenie niewykorzystanych środków z II funduszu (EFRROW) Wspólnej Polityki Rolnej na walkę z kryzysem wywołanym pandemią COVID19. Zostaje ona wdrożona z inicjatywy eurodeputowanych, których grupa, w tym posłowie EKR-u, wystosowała w tej sprawie list do Komisji Europejskiej.
Założenia zmian wprowadzanych w rozporządzeniu przedstawił funkcjonariusz Komisji – zastępca dyrektora generalnego ds. rolnictwa i rozwoju obszarów wiejskich Mihail Dimitru. Propozycja polega na możliwości przeznaczenia 1% z funduszy z EFRROW państw członkowskiego na wypłacenie rolnikom kwoty ryczałtowej mającej im pomóc w walce z kryzysem. Sama formuła tej pomocy jest dość uproszczona: jest to suma ryczałtowa, z której rolnicy nie muszą się rozliczać ani szczegółowo uzasadniać złożenia wniosku o pomoc – warunkiem jest poniesienie strat finansowych w wyniku pandemii COVID19. Pomoc ma być przyznawana do 31 grudnia 2020 roku.
Posłowie zapowiedzieli poparcie tego środka, jednak zdecydowana większość z nich opowiedziała się za koniecznością zwiększenia puli środków z 1% do przynajmniej 2%. Część z nich, w tym posłowie EKR-u, wyraziła obawy, że termin 31 grudnia 2020 roku może być za krótki, gdyż skutki kryzysu będą najprawdopodobniej trwały jeszcze w 2021 roku. Niektórzy eurodeputowani zwrócili uwagę na potrzebę większej elastyczności we wdrażaniu tego środka. Podniosły się też głosy, iż te środki finansowe zostaną wypłacone za późno – ma to bowiem nastąpić w czwartym kwartale 2020 roku.
EKR zdecydowanie popiera propozycję Komisji, jednak stoi na stanowisku, by zwiększyć możliwość wsparcia do 2% z puli środków EFRROW oraz zastanowić się nad terminem obowiązywania tej pomocy. Koordynator EKR-u, poseł Zbigniew Kuźmiuk, wskazał także, iż korzystne byłoby przeznaczenie funduszy także na usługi na terenach wiejskich, np. agroturystykę.
Drugi z punktów dotyczył równoważności przeprowadzanych na Ukrainie inspekcji polowych upraw nasiennych zbożowych roślin uprawnych i równoważności materiału siewnego roślin zbożowych wyprodukowanego na Ukrainie.
Unia prowadzi wykaz krajów trzecich, które gwarantują takie same zasady w odniesieniu do materiału siewnego jak państwa członkowskie. Jako że Ukraina złożyła wniosek o uwzględnienie jej w tym wykazie, Komisja, po przeprowadzeniu kontroli w tym kraju, zdecydowała się dodać ten kraj do wykazu. Ta zmiana musi zostać jednak zaakceptowana przez Parlament Europejski.
Niektórzy posłowie wyrazili obawy co do standardów materiału siewnego na Ukrainie – np. w kontekście upraw GMO czy możliwej wyższej zawartości pestycydów. Koordynator EKR-u podkreślił, że Komisja powinna zbadać, czy umożliwienie Ukrainie dostępu do wspólnego rynku nie spowoduje komplikacji na rynku polskim, czyli u bezpośredniego sąsiada Ukrainy, do którego trafi najprawdopodobniej największa część tych produktów.
Przedstawicielka Komisji Europejskiej zapewniła, że przed zaakceptowaniem wniosku złożonego przez Ukrainę Komisja dokonała niezbędnych kontroli i Ukraina musi stosować takie same zasady dla materiału siewnego jak państwa członkowskie UE.
Poniżej komunikat w PDF:
Komunikat Posła do PE Krzysztofa Jurgiela z obrad Komisji AGRI z dn. 20.05.2020