Depresja ma wiele twarzy. Może widzisz ją codziennie w lustrze, mijasz na korytarzu lub gdy przeglądasz social media. W Polsce mamy ponad 1,2 miliona takich twarzy.
Ogólnopolski Dzień Walki z Depresją to doskonały moment do rozmowy o tej trudnej chorobie, okazania wsparcia i zatrzymania się na chwilę, poobserwowania siebie i bliskich. Niestety, dla wielu ludzi depresja nadal jest oznaką słabości, tematem wstydliwym i dlatego zamiatanym pod dywan.
Jednak depresja to schorzenie, które można porównać do innych chorób takich jak grypa, Alzheimer, cukrzyca czy padaczka. Posiada swoje określone definicje, kryteria diagnozy i metody leczenia. Pomimo tego, że objawy depresji czasem nie są widoczne na pierwszy rzut oka, nie czyni jej to mniej ważną od innych dolegliwości. Dotyka zarówno kobiety, jak i mężczyzn, niezależnie od wieku czy statusu materialnego.
Jak tłumaczy lekarz Marcin Zarzycki: “Depresja zmienia funkcjonowanie mózgu na poziomie chemicznym i strukturalnym, co można uwidocznić w badaniach naukowych.”
Co może powodować depresję?
Depresja może mieć jedną, jasną przyczynę – np. pojawia się po utracie bliskiej osoby, ale może także być kombinacją genów, predyspozycji i środowiska, w jakim ktoś dorastał. Poza przyczynami genetycznymi i biologicznymi depresję może uruchomić szereg czynników stresowych, takich jak:
● wypadek,
● utrata pracy,
● zakończenie związku,
● przytłaczający nadmiar pracy i obowiązków,
● utrata sprawności.
Jak rozpoznać, czy cierpisz na depresję?
Według obowiązującej w Europie klasyfikacji ICD-10 do podstawowych klinicznych objawów pierwszego epizodu depresyjnego należą:
● obniżenie nastroju,
● utrata zainteresowania rzeczami, które wcześniej sprawiały radość (anhedonia),
● brak energii i osłabienie.
Ostateczną diagnozę depresji postawi lekarz psychiatrii po indywidualnym, dokładnym wywiadzie z pacjentem. Każdy przypadek jest inny, dlatego też choroba może przebiegać inaczej.
Jeśli zauważasz u siebie nawet jeden z poniższych objawów, skontaktuj się z lekarzem:
- izolacja
- brak energii
- smutek
- brak koncentracji
- napady złości
- brak apetytu
- problemy ze snem
- poczucie winy
- myśli samobójcze
- nadużycie alkoholu i narkotyków
Oprócz wyżej wymienionych objawów depresji, u dzieci i nastolatków choroba może przejawiać dodatkowe symptomy, takie jak:
- ataki płaczu,
- agresja (fizyczna, słowna) względem siebie lub innych,
- poirytowanie,
- lęk przed pozostawaniem samemu (nawet na chwilę),
- nadmierne zmęczenie, letarg.
Psycholog Jagoda Turowska komentuje: “Łatwo przeoczyć sygnały płynące od dziecka, myląc je z „burzą hormonalną”. Warto obserwować dziecko, słuchać co mówi i w razie wątpliwości udać się na wizytę do specjalisty, żeby nie mieć później wyrzutów sumienia, że coś przeoczyliśmy.”
Gdzie szukać pomocy?
Aby zdiagnozować depresję, możesz umówić się na bezpłatną wizytę w ramach NFZ. Lekarz psychiatra będzie w stanie ocenić powagę sytuacji i zalecić odpowiednią terapię. W przypadku choroby u dzieci nierzadko psychoterapia będzie odbywać się z udziałem rodziców.
Jeśli masz myśli samobójcze i planujesz zrobić sobie krzywdę (lub obserwujesz to u innej osoby), wezwij pogotowie (numer alarmowy 112 lub 999). Wezwanie karetki do osoby, której życie jest realnie zagrożone z powodu zaburzeń lub choroby psychicznej, nie różni się niczym od innych sytuacji, w których zwracamy się o pomoc do pogotowia.
Dedykowane infolinie antydepresyjne
Sprawdź, jaki numer warto wykręcić.
Antydepresyjny Telefon Forum Przeciw Depresji tel. 22 594 91 00 (czynny w każdą środę – czwartek od 17.00 do 19.00) koszt połączenia jak na numer stacjonarny wg taryfy Twojego operatora telefonicznego
Telefon zaufania dla osób dorosłych tel. 116 123 (poniedziałek-piątek od 14:00-22:00, połączenie bezpłatne)
w kryzysie emocjonalnym
Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży tel. 116 111 (czynny 7 dni w tygodniu, 24 h na dobę)
ITAKA – Antydepresyjny telefon zaufania tel. 22 484 88 01 (Czynny od poniedziałku do piątku od 15:00 do 20:00)
ITAKA – Telefon Zaufania Młodych tel. 22 484 88 04 (Dyżury psychologów od poniedziałku do soboty, od 12:00 do 20:00)
Bezpłatna linia wsparcia dla osób po stracie bliskich tel. 0 800 108 108 (poniedziałek-piątek od 14.00 do 20.00)
Telefoniczna Pierwsza Pomoc Psychologiczna tel. 22 425 98 48 (poniedziałek – piątek od 17:00 do 20:00 / sobota od 15:00 do 17:00)
Telefon interwencyjny w sprawie zaginionych dzieci – Linia Nadziei tel. 600 100 260 (czynne całodobowo)